Description
Ο μικρός αυτός τόμος, ύστερα από ένα εισαγωγικό άρθρο για τον άνθρωπο και τον συγγραφέα Μόντη, περιλαμβάνει οχτώ κείμενα που αφορούν το ποιητικό, το πεζογραφικό και το θεατρικό του έργο. Τέσσερα από αυτά αφορούν την ποίησή του και επικεντρώνονται σε επιμέρους ζητήματα της ποιητικής του: Στο πρώτο επιχειρείται να διερευνηθεί η ειρωνική διάσταση της ποίησής του, ο ανατρεπτικός και αμφίσημος χαρακτήρας αρκετών Στιγμών του, στις οποίες επανέρχονται ως βασικά συστατικά ο υπαινιγμός, ο δισταγμός και το διφορούμενο, η απομυθοποίηση, η προσποίηση και η αυτο-υπονόμευση· στο δεύτερο καταβάλλεται προσπάθεια να ανιχνευθούν δείγματα από τα άφθονα αυτοαναφορικά σχόλια που έχουν περάσει σε εκατοντάδες Στιγμές και φωτίζουν ποικιλότροπα τις αντιλήψεις του ποιητή για την ποίηση και την ποιητική του· στο τρίτο εξετάζεται αδρομερώς η στάση του ποιητή απέναντι στην Ιστορία και στην επιστήμη της Ιστορίας, οι ποιητικές αντιδράσεις του απέναντι σε κρίσιμα και καθημερινά ζητήματα του τόπου του και του καιρού του ή για επώνυμα και ανώνυμα πρόσωπα και πράγματα. Η ενότητα της ποίησης συμπληρώνεται με μερικές σημειώσεις για τα τρία αναλυτικά Γράμματα στη μητέρα.
Στα επόμενα τρία κείμενα γίνεται λόγος για τα διηγήματα και τα εκτενέστερα πεζογραφήματα του Μόντη· στο ένα διερευνάται συνοπτικά η μυθοποίηση της βιωματικής ή συλλογικής ιστορίας στο ώριμο μυθιστόρημά του Ο αφέντης Μπατίστας και τ’ άλλα (1980) και η τακτική του συγγραφέα να υποσκάπτει και να απογυμνώνει με αυτοαναφορικά σχόλια τους αρμούς της μυθοπλασίας του και γενικά του ιστορικού μυθιστορήματος· στο δεύτερο καταβάλλεται προσπάθεια να φωτιστεί η νουβέλα-χρονικό Κλειστές πόρτες ως αντίλογος στο μυθιστορηματικό χρονικό Πικρολέμονα (1957) του Λ. Ντάρελ και, πιο έμμεσα, στο μυθιστόρημα Η χάλκινη εποχή (1960) του Ρ. Ρούφου· και στο τρίτο δίνεται μια γενική εικόνα του διηγηματογραφικού του έργου. Ο τόμος συμπληρώνεται με ένα άρθρο για το περιοδικό Το Θέατρο, το οποίο ο Κ. Μόντης εξέδωσε μαζί με τον Φ. Μουσουλίδη στη Λευκωσία (1944-45)· εδώ δίνονται μερικά στοιχεία για τα θεατρικά ενδιαφέροντα του συγγραφέα, όπως εκδηλώθηκαν στο περιοδικό του (επιθεωρησιακοί στίχοι, θεατρικά σημειώματα), και για το ώριμο θεατρικό του μονόπρακτο.
